Πολλά ψάρια υπό εξαφάνιση λόγω υπεραλίευσής τους

«Μπακαλιάρος σκορδαλιά». Ισως τα επόμενα χρόνια να χρειαστεί να αντικαταστήσουμε το είδος του ψαριού που χρησιμοποιείται στο παραδοσιακό έδεσμα της εθνικής μας εορτής, καθώς ο μπακαλιάρος κινδυνεύει να εξαφανιστεί. Ο πληθυσμός του παγκοσμίως έχει μειωθεί κατά 90%.

Αυτό το ψάρι, όπως και ο τόνος, ο ξιφίας, η γλώσσα, το κοκκινόψαρο, ο σολομός, ο γαλέος, αλλά και οι γαρίδες, συμπεριλαμβάνονται στην κόκκινη λίστα της Greenpeace, τη λίστα, δηλαδή, με τα ψάρια που απειλούνται σοβαρά λόγω της υπεραλίευσης.

Εκτός από τα συγκεκριμένα, σύμφωνα με έκθεση της Ευρωπαϊκής Ενωσης, έχουν μειωθεί δραματικά τα ιχθυαποθέματα και της ρέγγας και του μπαρμπουνιού, όπως και όλων των ψαριών που έχουν εμπορική αξία και άρα αλιεύονται εντατικά και συχνά με μεθόδους που καταστρέφουν κάθε πιθανότητα επανάκαμψης του πληθυσμού των ψαριών.

Στη Μεσόγειο

Τα 3/4 των ιχθυαποθεμάτων διεθνώς, όπως σημειώνει η Greenpeace, είναι υπεραλιευμένα και απειλούνται άμεσα, βρίσκονται στα όρια της κατάρρευσης ή έχουν ήδη εξαφανιστεί.

Συγκεκριμένα, στη Μεσόγειο φαίνεται να απειλούνται με εξαφάνιση ποσοστό 65% - 79% των ψαριών που αλιεύονται. Ειδικά για το Αιγαίο και τη Μεσόγειο το ποσοστό των ψαριών που κινδυνεύουν φτάνει το 20%, σύμφωνα με στοιχεία της Ευρωπαϊκής Ενωσης. Προφανώς, προκειμένου να αντιμετωπιστεί η κατάσταση απαιτούνται μέτρα, τα οποία, όμως, δεν είναι και τόσο εύκολο να αποφασιστούν.

Ενδεικτικά το μορατόριουμ που επέβαλε ο Καναδάς στην αλιεία του μπακαλιάρου, προσπαθώντας να αντιμετωπίσει το γεγονός ότι το ποσοστό μπακαλιάρου που αλιεύθηκε το 1992 ήταν ελάχιστο, οδήγησε 40.000 ανθρώπους στην ανεργία σε πέντε περιοχές του Καναδά. Παράλληλα, «μπορεί να βρισκόμαστε στο 21ο αιώνα, οι σύγχρονοι πειρατές όμως δεν λείπουν», όπως σημειώνει η Greenpeace.

H αλιεία από τα πειρατικά σκάφη γίνεται κατά παράβαση των διεθνών και εθνικών συμφωνιών για την αλιεία με τη χρήση συχνά καταστροφικών μεθόδων. Η αξία της πειρατικής αλιείας ανέρχεται σε 9,5 δισεκατομμύρια δολάρια τον χρόνο.

Ωστόσο, η πίεση στα αλιεύματα οφείλεται στη ζήτηση από την πλευρά των καταναλωτών. Αν οι τελευταίοι μάθουν να ψωνίζουν «ορθά», μπορούν να ασκήσουν πίεση για την προστασία της θαλάσσιας ζωής.

Μπορούμε κατ' αρχάς να αποφεύγουμε τα ψάρια που κινδυνεύουν με εξαφάνιση και να προτιμάμε εναλλακτικά άλλα ψάρια. Επίσης, είναι καλό να αναζητούμε τη σήμανση των αλιευμάτων (όταν πρόκειται για κατεψυγμένα ψάρια ή κονσέρβες) που κανονικά θα πρέπει να περιλαμβάνει στοιχεία για τις περιοχές αλλά και τους τρόπους αλιείας.

«Εγγυήσεις»

Τα τελευταία χρόνια, έχουν αναπτυχθεί συστήματα πιστοποίησης αλιευμάτων τα οποία παρέχουν «εγγυήσεις» ότι τα πιστοποιημένα ψάρια και θαλασσινά έχουν αλιευθεί με τρόπο που να εξασφαλίζει τη βιωσιμότητα των ιχθυαποθεμάτων. Ακόμη, θα βοηθούσε να αποφεύγουμε τον γόνο... Η ευρωπαϊκή νομοθεσία ορίζει τα ελάχιστα επιτρεπόμενα μεγέθη κατανάλωσης για τα ψάρια, με σκοπό να προστατεύσει τα μικρά ψάρια που δεν έχουν φτάσει ακόμα σε ηλικία αναπαραγωγής. Με αυτόν τον τρόπο εξασφαλίζεται η ανάπτυξη και η ανανέωση του πληθυσμού. Η αλιεία ψαριών μικρότερων των επιτρεπομένων μεγεθών είναι παράνομη.

(Της Τανιας Γεωργιοπουλου - Καθημερινή)