Ο καρκίνος εκατέρωθεν της γραμμής

Με ανάδοχο το ΙΝΓΚ και τη συνεργασία ΜΚΟ και από τις δύο κοινότητες, ξεκίνησε έρευνα για τη συλλογή στοιχείων για τα κρούσματα καρκίνου στην Κύπρο και την πιθανή γονιδιακή αιτιολόγησή τους

Μια πρωτοποριακή επιστημονική έρευνα για την επιδημιολογία του καρκίνου στις δύο κοινότητες της Κύπρου έχει ξεκινήσει το Ινστιτούτο Νευρολογίας και Γενετικής Κύπρου, με τη συμμετοχή και τουρκοκυπριακών φορέων. Η έρευνα, με τίτλο «Επιδημιολογία του Καρκίνου στη Κύπρο» και ανάδοχο το ΙΝΓΚ, αντλεί χρηματοδότηση από το πρόγραμμα της Ευρωπαϊκής Ένωσης EU-Europeaid, για την στήριξη της κυπριακής κοινωνίας (Cyprus Civil Society), εστιάζοντας στην ενδυνάμωση και ανάπτυξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας.

Στόχοι της έρευνας είναι να συμβάλει στην πιο ομαλή πρόσβαση των Τουρκοκυπρίων καρκινοπαθών και των οικογενειών τους στις παρεχόμενες υπηρεσίες στην ογκολογία και σε υπηρεσίες που σχετίζονται με την κληρονομικότητα και τη γενετική του καρκίνου, αλλά και να ενημερώσει τις δύο κοινότητες για τις τελευταίες εξελίξεις που αφορούν στην γενετική του καρκίνου και για τις εφαρμογές τους στην διερεύνηση, πρόληψη και έγκαιρη διάγνωση της ασθένειας.

Συνεργασία με ΜΚΟ
Επιπλέον, στόχος είναι να αυξηθεί η επικοινωνία, συνεργασία και εμπιστοσύνη μεταξύ των δύο κοινοτήτων μέσω της κοινής αντιμετώπισης της σοβαρής ασθένειας του καρκίνου, αλλά και να ενδυναμωθεί και αναπτυχθεί ο ρόλος των μη κυβερνητικών οργανώσεων στην κυπριακή κοινωνία.
Για τις ανάγκες της έρευνας έχει στηθεί μάλιστα ένα δίκτυο συνεργασίας ανάμεσα στο τμήμα Ηλεκτρονικού Μικροσκοπίου και Μοριακής Παθολογίας του ΙΝΓΚ, τον τουρκοκυπριακό σύνδεσμο για τους καρκινοπαθείς «Help Those With Cancer Association» (HTWCA), το Ογκολογικό Κέντρο της Τράπεζας Κύπρου και τον Παγκύπριο Σύνδεσμο Καρκινοπαθών και Φίλων (ΠΑΣΥΚΑΦ), καθώς και άλλους σχετικούς οργανισμούς.

Η έρευνα θα έχει διάρκεια 28 μηνών και θα συντονίζεται από τον δρ Κυριάκο Κυριάκου. Στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος έχει ήδη προγραμματιστεί ένα φάσμα από δραστηριότητες, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν τη στρατολόγηση καρκινοπαθών και υγιών ατόμων, τη διεξαγωγή μελετών τύπου μάρτυρα-ασθενή, καθώς και την οργάνωση κοινών σεμιναρίων. Όπως ανέφερε ο δρ Κυριάκου, ειδικότερα για την τουρκοκυπριακή κοινότητα δεν υπάρχουν επαρκή στοιχεία και έτσι, στόχος του προγράμματος, είναι να ενημερώσει το κοινό για τις υπηρεσίες που προσφέρονται, τόσο σε ό,τι αφορά στις υπηρεσίες ρουτίνας όσο και για πιο εξειδικευμένες υπηρεσίες, όπως ο έλεγχος προδιάθεσης για καρκίνο. Συγκεκριμένα, με βάση και την εμπειρία του ΙΝΓΚ στις έρευνες για τον καρκίνο, στόχος είναι για πρώτη φορά να συλλεχθούν στοιχεία και στους δύο πληθυσμούς για την επιδημιολογία του καρκίνου. Η έρευνα θα στηριχθεί αρχικά σε ένα ειδικό ερωτηματολόγιο, στο οποίο θα ζητούνται κάποια στοιχεία κοινά και γνωστά, όπως η ηλικία, η διάγνωση, ο τύπος καρκίνου του ασθενή κ.ά., εστιάζοντας στους πιο συχνούς τύπους καρκίνου, δηλαδή, στον καρκίνο του μαστού για τις γυναίκες, τον καρκίνο του προστάτη για τους άντρες και τον καρκίνο του παχέος εντέρου, που είναι και στα δύο φύλα εξίσου συχνός.

«Με βάση το ερωτηματολόγιο, θα κάνουμε προσωπική συνέντευξη με τον κάθε ένα που θέλει να πάρει μέρος και θα πάρουμε κάποια στοιχεία, για να ερευνήσουμε στη συνέχεια, μέσα από το αρχείο, και να δούμε αν θα εντοπίσουμε κάποιους παράγοντες, οι οποίοι συνδέονται με την ανάπτυξη της συγκεκριμένης ασθένειας», ανέφερε ο δρ Κυριάκου.

Όπως αναφέρει, έχουν ήδη εντοπιστεί κάποια γονίδια που προδιαθέτουν για καρκίνο, με γνωστότερα τα BRCΑ1 και BRCΑ2 που συνδέονται με τον καρκίνο του μαστού, και τα οποία τώρα χρησιμοποιούνται σε μια πιο διαγνωστική βάση. «Εκεί που ξέρουμε ότι υπάρχουν οικογένειες με ιστορικό καρκίνου, εφόσον το θελήσουν και συγκατατεθούν αυτές οι οικογένειες ή τα άτομα που ανήκουν σ΄ αυτές, μπορούν αν θέλουν να κάνουν και μια γενετική ανάλυση, η οποία διαγιγνώσκει την προδιάθεσή τους, αν έχουν το γονίδιο ή όχι, κάτι που μέχρι τώρα ήταν άγνωστο. Είναι γνωστό ότι μερικοί τύποι καρκίνου εμφανίζονται πιο συχνά σε ορισμένες οικογένειες -περίπου το 10-15% των γυναικών με καρκίνο του μαστού θα αναφέρουν ότι υπήρχε περιστατικό καρκίνου του βαθμού στην οικογένεια, σε συγγενείς α΄ ή β΄ βαθμού», προσθέτει ο δρ Κυριάκου. Αντίστοιχα, αναφέρει, κάποια γονίδια προδιάθεσης έχουν εντοπιστεί και για τον καρκίνο του παχέος εντέρου και είναι εδώ που προσφέρεται πεδίο έρευνας για τους γενετιστές.

Λίγα στοιχεία για τους Τ/Κ
Στόχος της έρευνας είναι να ληφθούν στοιχεία από 1.200 άτομα, 600 από κάθε κοινότητα. Παρόμοια έρευνα έχει γίνει στο παρελθόν από το ΙΝΓΚ μόνο στην ελληνοκυπριακή κοινότητα και μόνο για τον καρκίνο του μαστού και είναι σ΄ αυτή την εμπειρία που θα στηριχτούν τώρα οι ερευνητές για να εντοπίσουν την προδιάθεση καρκίνου και σε άλλες μορφές του, αλλά και στην τουρκοκυπριακή κοινότητα, όπου δεν υπάρχουν ανάλογα στοιχεία. Εξάλλου, σύμφωνα με στοιχεία του Ογκολογικού Κέντρου της Τράπεζας Κύπρου για το 2009, η αύξηση, κατά 3% των νέων περιστατικών καρκίνου στην Κύπρο οφείλεται και στα κρούσματα μεταξύ Τουρκοκυπρίων, τα οποία το 2009 ήταν 136, έναντι 107 νέων κρουσμάτων το 2008.

(ΠΟΛΙΤΗΣ)